تفکیک زباله و نکاتی مهم که رعایتشان نشانه فرهنگ ماست!

جداسازی و تفکیک زباله یک فرهنگ است . فرهنگی که در ایران خیلی جا نیوفتاده اما قوانین و نکات ساده و اولیه ای دارد که با رعایت کردن آن می توان خیلی زود کیفیت زندگی و سلامت جامعه را با رعایت کردن آن ارتقا داد. چند نکته ای از تفکیک زباله و مدیریت پسماند که احتمالا نمی دانید را در تحریریه وبلایت با هم مرور می کنیم…

جداسازی و تفکیک زباله باید یک فرهنگ باشد. فرهنگی که در ایران خیلی جا نیفتاده اما قوانین و نکات ساده و اولیه ای دارد که با رعایت کردن آن می توان خیلی زود کیفیت زندگی و سلامت جامعه را با رعایت کردن آن ارتقا داد. چند نکته ای از تفکیک زباله و مدیریت پسماند که احتمالا نمی دانید را در تحریریه وبلایت با هم مرور می کنیم…  

مصرف بیشتر ، زباله کمتر 

کشورهای صنعتی به دلیل تولید و مصرف زیاد می توانند حجم زیادی از زباله و پسماند هم به جا بگذارند اما به فرهنگ تفکیک زباله این کشورها که دقت می کنیم اتفاقات دیگری در جریان است. مثلا ۹۰  درصد آلمانی ها داوطلبانه و با میل شخصی تکفیک زباله می کنند. آلمان ها ۳۰ میلیون تن زباله خانگی  و  ۳۲۵ میلیون تن زباله ساختمانی و صنعتی در سال دارند که  اگر با مدیریت پسماند همراه نشود بهداشت شهری را دچار مشکل می کند و انواع بیماری ها گریبان مردم شهر را می گیرد.  

اقتصاد مبتنی بر بازیافت

زمانی مسئله  مدیریت شهری فقط خلاص شدن از شر زباله ها بود اما حالا زباله ها هم اقتصاد و کسب و کار پر رونق خود را دارند  و کشورهایی هستند که نه تنها از زباله های خود پول در می آورند که زباله های کشورهای دیگر را هم طالب هستند و واردات زباله دارند.   قهرمان محیط زیست تفکیک زباله در خانه آلمانی ها جایگاه مخصوص خود را دارد با فضای حدود چهار متر ربع . سیستم دسته بندی و مرتب سازی پسماند از سال ۲۰۱۵ در آلمان برقرار است.  کاغذ، شیشه، پلاستیک و زباله های آلی خانگی  از هم تفکیک و جداسازی می شود. آلمان کشوری است که زورش به بازیافت ۵۰ درصد پسماندها رسیده است به خاطر همین است که لقب قهرمان محیط زیست جهان را از آن خود کرده است.   

عدم نیاز به تکنولوژی پیچیده برای تفکیک زباله

بازیافت زباله به تکنولوژی پیچیده و عجیب و غریبی نیاز ندارد . فقط فرهنگ سازی می خواهد و قوانین سفت و سخت. وقتی صحبت از فرهنگ سازی می شود یعنی یک سری رفتار مشخص در زندگی مردم یک شهر یا یک ملت تمرین می شود و به مرور جا می افتد. مثل رفتار شهروندان آلمانی در سوپر مارکت ها که در کمک به تولید زباله کمتر سهیم هستند. مثلا برای خرید تخم مرغ هربار ظرف پلاستیکی یا کاغذی را دور نمی اندازند. تولید ظرف ها به گونه ای است که پاکت مخصوص غذا را جایگزین ظروف پلاستیکی کرده اند و هربار که تخم مرغ می خواهند همان ظرف خالی را می برند و می آورند . این رفتار در مردم آلمان جا افتاده و فرهنگ شده است.         

بهترین تفکیک کننده ها

بحث تفکیک زباله در هر کشوری متفاوت است اما مردم سوئیس کشورشان را به رتبه اول تفکیک کننده ها رسانده اند سوئیسی ها در بحث تفکیک پسماند زبانزد هستند تا جایی که حتی  روغن های مصرفی مردم هم بازیافت می‌شود . فروشگاه‌های کوچک و بزرگ سوئد ، سطل‌های زباله مجزا برای پسماندهای خشک و تر  دارند. جدای از اینکه قیمت کیسه زباله هم در سوئیس بالاست که مردم را مجبور می کند تا از ابتدا زباله کمتری مصرف کنند. این کاهش تولید زباله تا جایی است که تعداد سطل های زباله سطح شهر در سوئد  را تا ۵۰ درصد کاهش داده است. در سوئد بیشتر از ۹۹ درصد زباله ها بازیافت می‌شوند و فقط  یک درصد زباله‌ها دفن می‌شوند.  

 تفکیک زباله و بازی با دنیای رنگ ها

هر کشورهای پیشرو در تفکیک زباله هر رنگ برای یک نوع و جنس از زباله کاربرد دارد مثلا رنگ آبی برای کاغذ است یا رنگ زرد برای بسته ها و زباله های پلاستیکی مثل ظرف محصولات لبنی یا قوطی نوشابه است. زباله هایی مثل پسماندهای آشپزخانه یا گل و گیاه که در طبیعت جذب می شوند و به زباله ارگانیک معروف هستند در سطل یا نایلون قهوه ای و سبز قرار می گیرند.   

بطری های پلاستیکی و شیشه ای را پس بده 

در کشور ما سال های نه چندان دور وقتی نوشابه می خریدیم فروشنده پول جدایی به اصطلاح گرو می گرفت برای شیشه ها تا وقت خوشمزه جات داخل اش خورده شد شیشه ها را برگردانیم و پول را پس بگیریم. شیشه ها هم برمی گشت به کارخانه برای شسته شدن و تولید مجدد . اما حالا این فرهنگ در دنیای خوراکی های ما ایرانی ها منسوخ شده در صورتی که در کشورهای پیشرو که خود را ملزم کرده اند به حفاظت از محیط زیست این فرهنگ همچنان برجاست. بطری ها دور انداخته نمی شوند. 

اولین قدم برای تفکیک زباله

برای کشوری مثل ایران که مردم اش زباله ها را در هم و برهم می ریزند و اصلا برای شان مهم نیست سرنوشت این زباله ها بیرون از خانه کوچک شان چه است و چه خواهد شد اینکه بخواهیم مثل مردم کشورهای پیشرو در تفکیک زباله رفتار کنند توقع زیادی است. کیسه ها و سطل های رنگی برای تفکیک دقیق به چشم ما کاری زمان و سخت است اما حقیقت این است که هر کار خوبی با اولین قدم آغاز می شود . برای شروع دو رنگ کیسه زباله بگیر و زباله تر و خشک را تفکیک کن. همین برای مان کافی است. زباله تر همان مواد خوراکی است مثل پسماند غذاها و میوه‌ها که بیشتر آنها قابلیت تبدیل شدن به کودها و کمپوست ها را دارند. خشک ها مثل  انواع قوطی کنسرو و ظرف‌های فلزی،  پلاستیکی، کاغذ و مقوا هستند که اگر بازیافت شوند می‌توانند دوباره جذب صنعت شوند.

پسماندهای خطرناک را جدای از همه  جدا کن

زباله های خطرناک فقط پسماندهای بیمارستانی و خطرناک صنعتی نیست. وجود چند باتری غیرقابل مصرف که عمرش تمام شده در کیسه زباله ای که جلوی در می گذاریم می تواند خطرات زیست محیطی داشته باشد . باتری های مصرف شده مقادیر زیادی از کادمیوم ، سرب ، نیکل ، جیوه و روی دارند که بعد از آزادسازی می توانند از مسیر دستگاه تنفسی و یا زنجیره غذایی وارد بدن ما شوند . شیرابه پسماندها که به این فلزات آغشته شوند با ورود به زمین و چرخه گیاهی به بشقاب غذا برمی گردند و منجر به انواع بیماری های خطرناک تبدیل می شوند.  

فرهنگی که می سازیم

فرهنگ چیزی خارج از وجود من و تو نیست. فرهنگ رفتاری از ماست که تکرار می شود و به عبارتی در ما درونی شده است. وقتی برای حل هرمشکلی از مشکلات جامعه می گوییم باید فرهنگ سازی شود یعنی اولین نفر باید از خودمان شروع کنیم. سازنده فرهنگ خود ماییم. تفکیک زباله کاری  سخت و پیچیده نیست که  به مهارت خاص و ویژه  نیاز داشته باشد. جداسازی زباله‌ در خانه ،  فرآیند  ساده‌ای است که با چند بار انجام دادن، عادت مفید و روزمره تبدیل می شود.تفکیک زباله موضوع لوکس و پز روشنفکری نیست. خوب که نگاه کنیم همان نگهداری از خانه بزرگی تری است که محیط زیست ماست