خواهرخواندگی ؛ پیوند سیاسی فرهنگی بین شهرهایی که شهردار های باهوش دارند!

تاریخچه خواهرخواندگی

بعد از جنگ جهانی اول و خسارت هایش ، برای اولین بار در جهان ، یک شهر از فرانسه با شهری در انگلستان ، خواهر خوانده شدند . هدف حس همبستگی و دوستی بود بین مردم دو شهر با ملیت متفاوت.
شهرهای خواهر ، معمولا با سفر شهردار یا مسئولی از یک کشور به کشور دیگر ، همدیگر را پیدا می کنند بعضی شهرهای دنیا در تاریخ ، فرهنگ ، آداب و رسوم ، مرکز علمی یا دانشگاهی شبیه اند.اینکه چرا شهر ها با هم خواهر می شوند را باید از سیاسیون اروپایی به ویژه جناب آیزن هاور پرسید که این بنا را نهاده اند اما  به عقیده کارشناسان از آنجایی که شهر ها در بسیاری از زبان ها مونث هستند، آنها را خواهر می خوانند.

وقتی با کسی ارتباط برقرار می کنیم از خودمان می گوییم، از علاقه و سلیقه هایمان ، از عادات و اخلاقی که داریم. طرف مقابل هم می گوید و بعد می گردیم دنبال اشتراک هایمان؛ هرچه اشتراک ها بیشتر ، رابطه قوی تر است.
محققین علوم اجتماعی رسیدن به این “ما” ی مشترک را اساس تعاملات بین انسانی می دانند. نیازی قوی که مناسبات سیاسی بین کشورهای را هم گاهی بر هم می زند. در ادبیات سیاسی به این نوع تعاملات ، دیپلماسی فرهنگی می گویند.

خواهرخواندگی یک قرارداد فرهنگی ست که دو شهر متعهد می شوند تا دو خواهر در رشد فرهنگی ،اقتصادی ، آموزش و ورزش ، بهداشت و سلامت ، گردشگری و محیط زیس به یکدیگر کمک کنند. اولین نشان خواهر خواندگی ، نام گذاری متقابل دو خیابان از هر شهر ، به نام  هم است در مجموع شهرهای کره ی زمین ، در حدود ۲ هزار و ۴۰۰ خواهر خوانده دارند.

پیوندهای خواهرخواندگی در ایران

هرچند که با قراردادهای خواهرخواندگی خیلی کارها و گره های زیادی باز می شود اما در کشور ما مسئولین معتقدند این رابطه ها در حد سند مانده و هیچ کار خاصی نکرده ایم! در همه جای دنیا هدف از این پیوند خواهرخواندگی را توسعه پایدار شهر های درگیر می دانند. کارشناسان می گویند این پیوندها علاوه بر کاهش تنش های سیاسی بین دو کشور، استفاده از ظرفیت های سیاسی ، فرهنگی ، اقتصادی  و حتی ورزشی را جهت هم افزایی تشدید می کند.

این طور که از اسناد و مدارک بر می آید، خواهرخوانده ها بطور کلی سه نوع برنامه مشترک دارند؛ حکومت محلی، تجارت و بخش‌های خصوصی. این موارد شامل هر نوع فعالیتی که نشان دهنده پویایی و زنده بودن یک شهر است می شود. مثلا: حوزه بهداشت و سلامت، محیط زیست، هنر، آموزش، توسعه اقتصادی و تجاری، امنیت عمومی، آموزش‌های شهری، جوانان و…

در ایران تهران ۱۹ و اصفهان ۱۳ خواهر خوانده دارد. شهرهایی مثل تبریز با استامبول ترکیه و باکو آذربایجان، مشهد با لاهور پاکستان و بعلبک لبنان، تهران با پکن چین ، بیشکک قرقیزستان و … اصفهان با شیان چین و کوالالامپور مالزی ، سنت پترزبورگ روسیه، کیش با دوبی امارات، یزد با حمص سوریه  و …

اما این موارد نباید فقط در حد حرف و سخن و سخنرانی باقی بماند، شهردار های هوشمند با تشکیل دپارتمان های تخصصی بین دو شهر آنقدر با یکدیگر جلسه و گردهمایی برگزار می کنند تا به اهداف و منافع خود دست یابند.

دیپلماسی فرهنگی

واقعیتش این است که ارتباط برقرار کردن، مهارت می خواهد، از ارتباط بین من و شما بگیر تا بین دو کشور، می گویند دانش برقراری ارتباط بین دو کشور اسمش می شود دیپلماسی.خب، حالا اگر مناسبات و تشابهات فرهنگی بین دو کشور راه حل ایجاد یک ارتباط بین المللی شود به این ارتباط می گوییم دیپلماسی فرهنگی. و اگر برای ایجاد ارتباط با مردم یک کشور و تاثیرگذاری رو تصمیم گیری های آنها برنامه هایی برای آگاه سازی یا تحریک افکار عمومی آن کشور داشته باشیم، یعنی در حوزه دیپلماسی عمومی فعالیت کرده ایم.

مثلا وقتی دو کشور با یکدیگر ارتباط اقتصادی برقرار می کنند نیاز به آموزش های دوجانبه برای درک متقابل از بازار دو کشور یا آشنایی با مبانی و تحولات فرهنگی  همدیگر دارند، حالا این ماجرا مطمئنا نیاز به صرف زمان و هزینه بسیاری دارد. اما وقتی بین دو شهر اشتراکات فرهنگی وجود داشته باشد، قطعا صرف این هزینه و زمان بیسار کاهش خواهد یافت و نتیجه پایدارتری به دست خواهد آمد.
تاثیر گذاری فرهنگ ها از جمله عمیق ترین، مهم ترین و جذابترین روش های دیپلماسی است.به دلیل پایداری و اثربخشی بلند مدت دیپلماسی فرهنگی درک حساسیت ، سرمایه گذاری و سیاستگذاری در این حوزه برای مسئولین کشورها بسیار ضروری به است.

خواهرخواندگی با یک قول مردانه

اگر این پیوند خواهرخواندگی در قواره یک نمایش سیاسی و یک کنفرانس فانتزی با هزینه های گزاف و بی حاصل نبوده و مبتنی بر مطالعات و پژوهش های کافی باشد ، قطعا بین دو شهر می تواند ارتباط پر منفعتی ایجاد کند. ارتباطی که مردم، هنرمندان، محققان، دانشمندان، ورزشکاران و غیره می توانند از آن بهره مند شوند، حوزه گردشگری می تواند رونق بگیرد و تعاملات اقتصادی بهینه ای را شکل دهد.

در پایان شاید بتوان آرزو کرد که کاش پیوندهای خواهرخواندگی شهر های کشورمان با شهر های سایر ملل، پیوندی مردانه باشد!